In 2014 bracht Versa Vrijwillige Thuishulp de vrijwilligster Nanda Stern in contact met Larissa van Ballegooijen. Onlangs gaven beide aan, dat ze niet langer als hulpvrager en maatje ingeschreven wilden blijven, omdat hun relatie uitgegroeid is tot vriendschap. Als sociaal werker voor Versa Vrijwillige Thuishulp vond ik dit zo leuk om te horen, dat ik hen vroeg of ik hen mocht interviewen. Dat wilden ze graag, want ze wilden graag duidelijk maken, dat iemand met een lichamelijke beperking best een maatje kan zijn van iemand met een geestelijke beperking: het gaat om klikcontact en wederzijds begrip en respect, het gaat niet om de beperking. Nanda heeft n.l. een zenuwziekte en zit in een rolstoel, Larissa is moeilijk lerend. Misschien dat ze anderen kunnen stimuleren ook vrijwilliger te worden of om een maatje aan te vragen.
Larissa zoekt een maatje
Larissa vertelt dat ze uit een andere stad hier kwam wonen en graag een maatje wilde om samen leuke dingen te doen. Ze durfde niet zo maar een vriend(in) te zoeken, een maatje voelde veiliger.
“Ik kreeg eerst een stagiaire via Versa Vrijwillige Thuishulp, dat was leuk, we deden leuke dingen samen, maar ze stopte natuurlijk in de zomer omdat haar stageperiode was afgelopen dat vond ik erg jammer want we zaten op één lijn en ik heb veel van haar geleerd. Bv. hoe ik met een schema kon werken waarmee ik overzicht hield over een activiteit en de planning ervan. Daar pluk ik nu nog de vruchten van als ik een afspraak heb, met het ziekenhuis, of de dierenarts, enz. Dus toen de stagiaire stopte wilde ik weer een maatje”.
Nanda als maatje
Nanda werkt als vrijwilliger bij de Vacaturebank van de Vrijwilligerscentrale in Laren en kreeg daar deze vacature onder ogen. Veel vacatures zijn niet geschikt voor me omdat ik in een rolstoel zit of de afstand is te groot enz. Oudere mensen vinden mij vaak zielig in een rolstoel dus dit is niet mijn doelgroep want ik ben niet zielig. Maar ik ben wel sociaal dus de vacature: ”Jonge vrouw zoekt maatje”, leek me heel erg leuk want ik kon dan iets betekenen voor iemand.
En toen, hoe was de eerste kennismaking?
De kennismaking was bij Larissa thuis. ”Ik vond het super-spannend” zei Larissa. ”Ik wist dat ze in een rolstoel zat, dat was me verteld, en ik zag allemaal muizenissen: Hoe moet dat dan? Hoe kan ze hier naar binnen? En als ze naar de toilet moet? Dus toen ze binnenkwam zag ik alleen maar die rolstoel. Nou, na drie weken zag ik die rolstoel helemaal niet meer en zag ik alleen de persoon die erin zat, Nanda. Dus dat zou ik tegen iedereen willen zeggen: Kijk niet naar de rolstoel, kijk naar de persoon!”.
“Echt spanning had ik niet”, zei Nanda, “ik ga erheen en ik zie wel hoe het is. Het viel me reuze mee. Die zondag erna leerden we elkaar eigenlijk al beter kennen. Ik had een soort van kennismakingsspelletje gekocht bij de HEMA, met allerlei vragen en die gingen we aan elkaar beantwoorden”.
En toen?
Nanda: “We spreken zo 1x per week af. We praatten veel, en doen samen een spelletje of gaan samen naar een tuincentrum planten kopen en dan helpt Larissa me. Of we gaan ergens naar een winkelcentrum, gezellig winkelen”.
Larissa: “De winkel ingaan vond ik eerst wel heel spannend. Ik had de handvaten van de rolstoel stevig vast en kneep ze bijna fijn, en dan dacht ik, hup, naar binnen, Nanda wil er graag in. En daardoor ben ik ontzettend gegroeid, ik durf nu veel meer. Een keer besloot ik alleen naar Eemnes te gaan, maar toen werd ik opeens toch bang. Ik belde toen Nanda huilend op en die bleef rustig, gaf me wat aanwijzingen en zei “bel me maar als je thuis bent”, en toen werd ik weer rustig.
Nanda heeft bedacht hoe ze het schema van mijn vorige maatje nog effectiever kon maken: Ze heeft op papier allemaal klokken met de tijden erop gemaakt, van elke 5 minuten een klok. Daarmee kan ik, als ik een afspraak heb, precies plannen hoe laat ik de deur uit moet, hoe laat ik dus moet eten, hoe laat ik dus moet opstaan enz. Dat geeft me overzicht en grip op de tijd, waardoor ik veel rustiger kan zijn”.
En nu?
We versterken elkaar, wat de ene niet kan, kan de ander dan wel. Het is heel gezellig om er met z’n tweeën op uit te gaan. We hebben alle twee wat meer tijd, dus we kunnen eerder bij elkaar aankloppen. En we zijn beide wat langzamer, dus we ergeren ons niet.
Ook al hebben we een heel verschillende beperking toch er zijn overeenkomsten, bijvoorbeeld hoe buitenstaanders tegen je aankijken. We hebben besloten samen te gaan oefenen met wat we het “rolstoelzitterproject” genoemd hebben. Het is namelijk zo, dat als Nanda iets vraagt, het nogal eens gebeurt, dat degene die antwoord geeft zich tot Larissa richt. Dat is raar, want Nanda vraagt het. En Larissa wordt er zenuwachtig van, want diegene praat dan vaak te snel voor haar, zodat ze het niet zo snel kan bevatten. Dus we gaan er samen mee aan de slag, dat zo iemand het antwoord niet aan de rolstoelduwer, maar aan de rolstoelzitter gaat geven, dat is ons rolstoelzitterproject. Zo kunnen we ook nog een beetje de maatschappij opvoeden….
Interview door Anneke Bijleveld, sociaal werker – Vrijwillige Thuishulp bij Versa. Wie ook vrijwilliger wil worden of een maatje wil aanvragen kan voor informatie contact opnemen met Versa Vrijwillige Thuishulp, abijleveld@versawelzijn.nl of 06-49377171.